Przypominamy przesłanie Krystyny Meissner z pierwszej edycji z 2001 r.

Powstaje nowy festiwal… Jaki jest jego cel? Jakie potrzeby zamierza zaspokoić? Czym ma się wyróżniać spośród wielu innych festiwali Europy? Czy sam fakt powstawania na świecie coraz większej ilości teatralnych festiwali nie jest niepokojącym dowodem próby reanimowania zamierającej gałęzi sztuki? Czy może, wręcz przeciwnie, jest oznaką wychodzenia naprzeciw społecznej potrzebie intensywnego doświadczania teatru w mocnej dawce, próbą stworzenia święta teatru? Takie i inne pytania pojawiają się coraz częściej w prywatnych rozmowach, na konferencjach, sympozjach, w publikacjach poświęconych kondycji współczesnego teatru.

Świat zmienia się w przyspieszonym tempie i teatr, ten delikatny instrument odbierający ludzkie emocje i myśli, powinien odzwierciedlać niepokoje naszych serc i umysłów. Czy rzeczywiście tak się dzieje?

Ponad dziesięć lat minęło od wstrząsu, jaki przeżyła Europa po zburzeniu dzielącego ją blisko pół wieku, muru berlińskiego. Wybuch euforii i wielkich nadziei, jaki towarzyszył temu wydarzeniu, zastąpiło z czasem uczucie rozczarowania, spowodowane kłopotliwą konfrontacją różnych doświadczeń obu części Europy. Coraz częściej obserwujemy przejawy braku wzajemnego zainteresowania. Coraz bardziej odczuwamy też wyrastanie nowych podziałów – nie tylko z powodu różnic ekonomicznych i cywilizacyjnych. Mimo oficjalnej polityki zmierzającej do zjednoczenia Europy, nieoficjalnie, powoli odwracamy się od siebie plecami. Okazuje się, że wzajemne poznanie i zrozumienie jest trudne. Wymaga wyjścia poza krąg własnych przyzwyczajeń i gustów, zmusza do rezygnacji ze stereotypów myślenia i stereotypów postrzegania świata. Czy w ogóle jest to możliwe?

Próbą odpowiedzi na taki stan rzeczy jest właśnie ten festiwal, festiwal niełatwego dialogu, festiwal szukania odpowiedzi na nękające nas pytania. Ma temu służyć zarówno jego program, który w pierwszej edycji jest konfrontacją najciekawszych wydarzeń teatru polskiego z najbardziej interesującymi zjawiskami teatru europejskiego, jak również, towarzyszące prezentacji przedstawień, spotkania i rozmowy ze wszystkimi twórcami spektakli oraz międzynarodowa dyskusja o sytuacji współczesnego teatru.

Nie bez powodu festiwal Dialog-Wrocław powstał w miejscu historycznego krzyżowania się różnych wpływów: czeskich, polskich, niemieckich, żydowskich, w mieście, które nazywało się m.in. Wratislavia, Breslau, Wrocław. Miasto to było zawsze życzliwe poszukiwaniom artystycznym, otwarte na to, co nowe, tolerancyjne wobec tego, co inne.

Krystyna Meissner

2001

Postscriptum Mirosława Kocura (2025)

Wierni przesłaniu Krystyny Meissner, nową edycję Festiwalu Dialog – Wrocław zaczynamy od S[T]YMULACJI. Dlaczego? Żeby zrozumieć rzeczywistość, która coraz bardziej wymyka się racjonalnemu poznaniu. Teatralne symulacje, często zadziwiająco kreatywne, to także stymulacje. Pomagają rozpoznać strategie kreowania świata i ujawnić techniki tworzenia fałszywych rzeczywistości. To laboratoria współczesności. Tylko w teatrze można bezkarnie poddawać ludzi skrajnym doświadczeniom.

Mirosław Kocur

2025